Hiệu chuẩn là gì ?

Theo Luật Đo lường Việt Nam 2011, Hiệu chuẩn là hoạt động xác định, thiết lập mối quan hệ giữa giá trị đo của chuẩn đo lường, phương tiện đo với giá trị đo của đại lượng cần đo.

Về mặt kỹ thuật có thể hiểu bản chất của việc hiệu chuẩn chính là việc so sánh phương tiện đo với chuẩn để đánh giá sai số và các đặc trưng kỹ thuật, đo lường khác của nó.

Hiệu chuẩn chính là biện pháp để truyền độ lớn của đơn vị đo lường từ chuẩn có độ chính xác cao nhất tới các phương tiện đo thông thường nhằm đảm bảo tính thống nhất và độ chính xác cần thiết của tất cả phương tiện đo.
Công cụ cơ bản nhằm đảm bảo tính liên kết của một phép đo là hiệu chuẩn phương tiện đo. Hiệu chuẩn liên quan tới xác định các đặc tính đo lường của một phương tiện đo. Thực hiện thông qua việc so sánh trực tiếp với những chuẩn đã biết. Một chứng chỉ hiệu chuẩn hay kết quả hiệu chuẩn được cấp và (trong hầu hết các trường hợp) được gắn tem. Trên cơ sở thông tin này, người sử dụng có thể quyết định phương tiện đo có phù hợp với yêu cầu sử dụng của mình hay không?

Tầm quan trọng của phương tiện đo được hiệu chuẩn:
– Đảm bảo sự hiển thị số đo của một phương tiện đo phù hợp với các phép đo khác,
– Xác định độ không đảm bảo đo của phương tiện đo,
– Thiết lập sự tin cậy của phương tiện đo.

Bằng việc hiệu chuẩn một phương tiện đo, có thể đạt được những mục tiêu sau:
– Kết quả hiệu chuẩn cho phép chuyển giá trị của phép đo thành các chỉ số hoặc quyết định các nội dung điều chỉnh đối với các chỉ số,
– Hiệu chuẩn cũng có thể xác định các đặc tính đo lường khác như ảnh hưởng của các đại lượng đo quan trọng,
– Kết quả hiệu chuẩn có thể được lưu trong hồ sơ, đôi khi được gọi là chứng chỉ hiệu chuẩn hoặc báo cáo hiệu chuẩn.
Hoạt động hiệu chuẩn nhằm duy trì các giá trị của hệ thống chuẩn cũng như hệ thống các phương tiện đo đang được sử dụng, sự liên kết của chúng với các chuẩn đo lường nhằm đảm bảo tính thống nhất và chính xác của các phép đo được thực hiện trong sản xuất, kinh doanh, trong nghiên cứu khoa học, kỹ thuật.
Hoạt động hiệu chuẩn đóng vai trò rất quan trọng trong thực tiễn sản xuất, kinh doanh, nghiên cứu và phát triển của một nền kinh tế nói riêng và của cả xã hội nói chung.

Khi nào cần hiệu chuẩn
Do có độ lệch, tất cả các thiết bị cần hiệu chuẩn theo khoảng thời gian cố định.
Tần số chúng được hiệu chuẩn phụ thuộc vào một số yếu tố. Trước hết, nhà sản xuất thiết bị sẽ cung cấp khoảng thời gian hiệu chuẩn tham khảo. Khoảng thời gian này có thể được rút ngắn nếu thiết bị được sử dụng trong một quá trình hay một ứng dụng quan trọng. Thông thường khuyến cáo tần suất hiệu chuẩn là 1 năm.

Tổ chức kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm được chỉ định  là tổ chức đáp ứng các điều
kiện theo quy định của Luật đo lường và quy định của pháp luật có liên quan, được cơ quan
nhà nước về đo lường có thẩm quyền xem xét, đưa vào danh sách để tổ chức, cá nhân lựa
chọn sử dụng dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo
lường.